RHOADİOPOLİS
ANTİK KENTİ
Kevser Baltacı
Manisa Celal
Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü
Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 2.Sınıf Lisans Öğrencisi
GİRİŞ
Antalya’nın Kumluca ilçesi, Sarıcasu
Köyü yakınında bir tepe üzerinde yer alan Rhodiapolis, isminden dolayı
Rodoslular’ın kurduğu bir şehir olarak kabul edilir. Çok yakınında bulunan
Gagai, Phaselis, Korydalla ve Olympos gibi bölgedeki pek az Rodos kolonisinden
birisidir. Bölgedeki tüm kentler Likya
Birliği’nin üyesidirler. Rhodiapolis ve Gagai sikkelerinde “Likyalı” oldukları
belirtilir.[1]
RHOADİOPOLİS
ANTİK KENTİ
Rhodiapolis Kenti'nin
en ünlü kişisi Opramoas’tır. Antonius Pius döneminde yaşamış olan bu kişi
Likya’nın en zengin adamı ve en ünlü hayırseveridir. Şehirde tiyatronun
sahnesinin arkasında kalan alanda Opramoas’ın anıt-mezarı bulunmaktadır.[2]
. Opramoas’ın
Lykia Birliği’nde üstlendiği ilk görev arkhiphylakia olmuştur. Erken dönemdeki
hizmetlerinin ardından 4 kez onurlandırılmıştır. İ.S. 114 ile 131 yılları
arasına denk gelen onurlandırmalarda Opramoas, bronz heykel, altın kaplama ikon
ve altın çelenk almıştır.131-132 yıllarında cömertliğini kanıtlayan Opramoas’ın
Lykia Birliği tarafından yıllık onurlarla onurlandırılmasına karar verilmiştir.
136 yılındaki İmparator Kültü Başrahipliği ve Lykia Birliği yazmanlığı ile
birlikte Lykiarkhos olmuş ve bundan sonra 132-152 yılları arasında 20 kez daha
onurlandırılmıştır. Opramoas’ın neredeyse tüm Likya’da yardım etmediği kent yok
gibidir. Özellikle 141 depreminden sonra yıkılan pek çok yapı Opramoas
tarafından onarılmıştır. 3000 denardan 100.000 denara kadar değişen miktarlarda
yardım etmiştir. En büyük yardımı 100.000 denarla Myra ve 60.000 denarla Tlos
almıştır. Kentlere yapılan yardımlar dışında örneğin yaşayanlar için kefen
parası, genç kızlara çeyizlik ve yoksullara yiyecek gibi pek çok konuda sosyal yardımlarda
bulunuyordu. Ayrıca Likya Birliği’ne her yıl 20.000 denar gelir getiren
topraklarını bağışlamış ve bu paradan Lykia koinobulos üyelerinin her biri
10’ar denar para almıştır. Bütün bunların karşılığında Opramoas, Lykia
kentlerinin vatandaşlık hakkını elde etmiştir. [3]
Anıtın cephesiyle iki
yan yüzündeki yazıtlar, antik dünyanın ikinci en uzun Eski Yunanca yazıtı olma
özelliğini taşımaktadır. Tüm yardımların listesi ve onurlandırmalar yanında
Roma İmparatorlarıyla mektuplaşmaları içeren 12 yazıt, prokuratorlardan gelen
19 mektup Likya Birliğine ait 33 doküman Opramoas’ın anıt mezarının duvarlarını
doldurmaktadır. Bu mektuplar özellikle Antonius Pius ile olan yazışmalardır.
Hadrianus’un anılarında “Asya olaylarını detaylıca bilen Likyalı tüccar Opramoas’ın
gizli raporlarının Palma tarafından alaya alındığını” anlatır. Bu durum,
dönemin yerli iktidar sahipleri ve zenginlerinin Roma İmparatorluğu’na yaranma
yarışında oldukları konusunda başka izler verir. Yerli zenginler Roma
yönetiminden senatörlük ve diğer görevleri alabilmek için kamu yararına ve Roma
istekleri ve beklentileri doğrultusunda işler de yapmaktaydılar. Bunun iyi
yanı, kendi bölgesinde Roma gücünden daha çok yararlandırmaktır[4].
Viyana
Küçük Asia Komisyonunun yaptığı ilk çalışmalarda yazıtları okumak amacıyla,
modern kazı bilimiyle hiç ilgisi olmayan vandalca müdahaleler yapıldığı için
ilk tahribatlar bilimsel araştırmalarla başlamış ve kazılarımızın başladığı
2006 yılına kadar defineciler, doğal nedenler, bir kısım yazı araştırmacıları
ve yangınlar aracılığıyla sürmüştür.
[1] http://www.antalyakulturturizm.gov.tr/TR,112753/rhodiapolis-antik-kenti.html Erişim Zamanı:15.12.2017
[3] http://www.antalyakulturturizm.gov.tr/TR,112753/rhodiapolis-antik-kenti.html Erişim Zamanı 15.12.2017
[4] http://www.nevzatcevik.com.tr/pdf/kitaplar/kumluca-rhodiapolis-2008.pdf Erişim Zamanı:15.12.2017
Ne yazık ki eksilme
büyük boyutlardadır. Bu eksilmeler karşısında duyduğumuz üzüntü, hiç olmazsa
bugüne kalabilenleri artık korumaya aldığımız için mutluluğa dönüşmüştür.[1]
SONUÇ
Rhodiapolis Antik
Kenti’ne zamanında gereken özen ve önem verilmemiştir. 2006 yılına kadar birçok
farklı nedenden dolayı tahribata uğramıştır. Şu an bazı çalışmalar ve
restorasyon düzenlemeleri yapılırken bile hala zarar görmektedir. Öncelikle
sorumlu olan belediyelerin ve sonrasında kültürel değerlerine bağlı olması
gereken biz gençlerin, böylesine tarih kokan yerlerin zarar görmelerini
engellemeli ve gereken özveriyi vermeliyiz.
YARARLANILAN KAYNAKLAR
http://www.antalyakulturturizm.gov.tr/TR,112753/rhodiapolis-antik-kenti.htmlErişim Zamanı:15.12.2017
http://www.antalyagezirehberi.net/rhodiapolis-antik-kenti.html Erişim
Zamanı:15.12.2017
http://www.nevzatcevik.com.tr/pdf/kitaplar/kumluca-rhodiapolis-2008.pdf Erişim Zamanı:15.12.2017
http://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/af03761a7c8069b_ek.pdf
Erişim Zamanı:19.12.2017
http://www.akmedanmed.com/pdf/2008_29.pdf
Erişim Zamanı:19.12.2017
http://www.kulturvarliklari.gov.tr/sempozyum_pdf/kazilar/30_kazi_4.pdf
Erişim Zamanı: 19.12.2017
EKLER
Rhodiapolis Antik Kenti
|
Opramoas Anıtı
|
Opramoas’ın Onurlandırmalarının Yazdığı Duvar Taşı
|
[1] http://www.nevzatcevik.com.tr/pdf/kitaplar/kumluca-rhodiapolis-2008.pdf Erişim Zamanı:15.12.2017
Yorumlar
Yorum Gönder