-
KOZAĞAÇ CAMİ
AHMET EFŞİN
Manisa Celal Bayar Üniversitesi  Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Sosyal Bilgiler  Öğretmenliği 2. Sınıf Lisans  Öğrencisi
GİRİŞ
      Demirci; Ege Bölgesi’nin İç Batı Anadolu Bölümünde yer alır. Ege Bölgesindeki Manisa İlinin bir ilçesidir. İl Merkezinin uzak ilçelerinden birisi olan Demirci, Doğu ve kuzeydoğusunda Kütahya, kuzeyinde Balıkesir İli ile sınır teşkil eder. Güneyinde yine Manisa’nın ilçeleri olan Selendi-Kula, batısında ise Gördes ve Köprübaşı ilçeleri ile çevrili bir konuma sahiptir.[1]
1535 metre yüksekliğe sahiptir. Nüfusu: 41.679 kişidir İlçede Celal Bayar Üniversitesine bağlı bir fakülte ve yüksekokul mevcuttur. Bu iki okulun yaklaşık ve toplam 4000 civarında öğrencisi ve personeli bulunmaktadır. Ortaöğretim kurumlarından 7 lise ve ilköğretime ait 6 ilköğretim okulu da düşünüldüğünde Demirci fonksiyonel olarak tam bir eğitim şehri görünümündedir. Yıllık yağışların yüzde 50 ye yakını Kış aylarında düşer. Doğal bitki örtüsünde 850 m. civarında Kızılçamlar ( Pinus Britia) yayılma alanının sonuna gelirken, çevredeki dağlarda yerini karaçamlara (Pinus nigra) bırakır. Geçiş özelliği gösteren iklim, Akdeniz ile Karasal iklimin baskılarını yaşar.[2]
 Tarih boyunca Hititlerin, friglerin Lidyalıların,  Perslerin, Makedonyalı İskender’in Bergama Krallının vb. egemenlik kurduğu Demircide çok zengin bir tarih yatmaktadır. Demirci ve çevresi Anadolu Beylikleri döneminde Türk egemenliği altına girmiştir. Uç beyi olan Saruhan oğullarım Manisa bölgesinde fetih harekatına giriştiklerinde ilk fethedilen yer Demirci olmuştur. Demirci 15.yüzyılın ilk çeyreğinde Osmanlı toprağına katılmıştır. Osmanlı impratorluğu döneminde de yol uğrağı bir yer olma özelliğini sürdürmüş esnaf ve tüccar kesimin barındığı bir kaza olarak gelişmiştir[3]
KOZAĞAÇ CAMİ
Halk arasında Arap Efendi Cami olarak da bilinir. Yağmur mahallesinde Gelinyolu ve Kozağaç cami sokakları üzerindedir. Köşede minaresi, şadırvan ve tuvaletleri bulunmaktadır. Ayrıca bir de Nurullah Dede denilen yatır bulunmaktadır. Müşahitlere göre: Cami, Arap Şeyh Süleyman Efendi tarafından yaptırılmıştır. Libya’dan demirciye göçerek Yağmur Mahallesi dahilindeki, henüz yerleşime açılmamış olan Kozağaç mevkiine yerleşmiştir. Aynı zamanda inşaat ustası da olduğu için Kozağaç Cami ve kendisine ait evlerin inşaasında bizzat yer almıştır. Nurullah Dede şeyh Süleyman efendinin çırağı olup camiyi beraber inşa etmişlerdir. Cami inşa edilirken Demirci’den kimse yardım etmemiştir. Şeyh Süleyman Efendi tüm inşaat malzemesini kendi parasıyla karşılamıştır. Camiye gelen cemaatin abdest ve diğer ihtiyaçları için Şeyh Süleyman Efendi bu mevkie su getirtmiştir. Gelen suyun yarısı camiye, diğer yarısı evlere taksim edilmiş hatta evlere taksim edilen suyun bir kısmıyla çeşme yaptırmış. Bu çeşme günümüzde mevcut değildir. Şeyh Süleyman Efendi daha sonra yerine çırağı Nurullah Dede’yi bırakıp Demirci’den ayrılmıştır. Mezarı İzmir’in Bergama ilçesindedir. Caminin giriş kapısı üzerinde “Yapılış Tarihi 1279” ibaresi bulunmaktadır. Bu tarih 1863 yılına karşılık gelmekte olup, caminin ilk yapılış tarihi olmayıp yeniden inşa veya köklü bir tamirattan geçtiği tarihtir. Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait olan cami 1975 yılında tamirat görmüş, kubbesiz iken kubbeye çevrilmiştir.[4]


[1] http://www.demirci-bld.gov.tr/cografi-konumu.aspx
[2] http://www.demirci-bld.gov.tr/cografi-konumu.aspx
[3] İsmail Oğuz, “Yeni ve Yakın Çağlarda Demirci’deki Cami-Mescit ve Medreseler”, 1.Demirci Araştırmaları Bilgi Şöleni, Bayrampaşa-İstanbul, Lisans Yayıncılık, Haziran 2011, s.110-111.
[4] İsmail Oğuz, ”Yeni ve Yakın Çağlarda Demirci’deki Cami-Mescit ve Medreseler”,1.Demirci Araştırmaları Bilgi Şöleni, Bayrampaşa-İstanbul, Lisans Yayıncılık, Haziran 2011, s.110-111
Boyacıoğlu-Alakese’nin eserinde cami ile ilgili şu bilgiler verilmektedir: Kozağaç cami: Çamlıca Mahallesinde halk tarafından Kozağaç diye anılan yerde bulunduğu için bu ismi almıştır. Evvelce mescit iken minare ve ilaveler yapılmasıyla büyümüş camiye dönmüştür. Vakıf kayıtlarında da Kozağaç cami olarak geçmektedir. 13*13=169 metrekaredir. Avlunun batı istikametinde Nurullah Dede yatmaktadır. Bu zatın kimliği ve caminin banisi olup olmadığı tesbit edilememiştir. Kıblesinde Kozağaç çeşmesi vardır. Caminin minaresi kuzeydoğu bitişiğinde olup eski tuğladan yapılmış ve kurşun külahlıdır. Dış ve içten 2 kapısı vardır. Caminin giriş kapısı kuzey cephesinin ortasındadır. Burada beton zeminli son cemaat yerine girilir. Sol tarafta küçük köşeli bir şekilde yapılmış şadırvan vardır. Daha solda minarenin içten giriş kapısı bulunmaktadır. Caminin cümle kapısından girilince sağ ve solunda maksureler ve üzerinde dıştan kapılı kadınlar mahfili vardır. Cami kâgir duvarlı olup tavanı ahşap beşik örtü Marsilya kiremitlidir.[1]
SONUÇ
Kozağaç cami bir şeyh ve onun çırağı tarafından yapılmıştır. İlk başta küçük bir mescit olarak anılsada daha sonra eklemeler yapılarak camiye dönüştürülmüştür. Yapımında nedeni bilinmemekle birlikte halk yardımda bulunmamıştır. Ayrıca bu camide Şeyhin çırağı olan Nurullah Dedenin mezarı bulunup insanlar tarafından ziyaret mekanı olarak görülmüştür. Şeyh efendi, insanlar ibadetlerini yapsınlar diye bu mevkie su getirip çeşmeler yaptırmıştır. Daha sonra ki yıllarda ise kubbesiz olan bu camiye kubbe eklenmiştir.

YARARLANILAN KAYNAKLAR
http://www.demirci-bld.gov.tr/cografi-konumu.aspx erişim tarihi:21/12/2017
http://www.demirci-bld.gov.tr/cografi-konumu.aspx erişim tarihi:21/12/2017
OĞUZ, İsmail, “Yeni ve Yakın Çağlarda Demirci’deki Cami-Mescit ve Medreseler”, 1.Demirci Araştırmaları Bilgi Şöleni, Bayrampaşa-İstanbul, Lisans Yayıncılık, Haziran 2011, ss.97-121
https://www.google.com.tr/search?q=demirci+koza%C4%9Fa%C3%A7+cami&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjB74a1oJ3YAhWJoKQKHde3AEIQ_AUICygC&biw=1360&bih=651#imgrc=q5CUcsb5KuHS-M:&spf=1513933198961 erişim tarihi:22/12/2017
EKLER

[1] İsmail Oğuz, ”Yeni ve Yakın Çağlarda Demirci’deki Cami-Mescit ve Medreseler”,1.Demirci Araştırmaları Bilgi Şöleni, Bayrampaşa-İstanbul, Lisans Yayıncılık, Haziran 2011, s.110-111

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

-
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ALAYAKA KÖYÜ Aytekin AKCA MANİSA CELÂL BAYAR ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ/TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ BÖLÜMÜ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI GİRİŞ Alayaka Mahallesi, Balıkesir ili Sındırgı ilçesine bağlı olan dağınık yamaç yerleşkesidir. Nüfüsu 2016 yılı verilerine göre 478 belirtilmekle beraber bunların 246’sı erkek 232’si kadın olarak kayıtlara geçmiştir. İl merkezine uzaklık 95 km ilçe merkezine uzaklık mesafesi ise 30 km belirtilmektedir. Daha önceleri Düvertepe eski ismi (Çorum [1] ) bucak(nahiye) iken buraya bağlı bir köymüş günümüzde ise 2014 yılında Balıkesir ilinin büyükşehir yapılması ile beraber ilçeye bağlı diğer köyler gibi mahalleye dönüşmüştür. Geçmişi çok eskiye dayanan Alayaka Köyü çaygıyınında dahil olmasıyla 8 mahalleden oluşmaktadır bunlar : 1-)Eski köy(Koca köy) 2-)Şadırvan 3-)Şerifler(buraya yakın mesafede karabakıcık mezrası vardır) 4-)Bayguşçakılı 5-)Kemçik köy 6-)Ahmetağa Mahallesi(çiftlik yakası...
Devamı
-
Resim
ADANA ÇATALAN BARAJI VE KÖPRÜSÜ Semra Bektaş Manisa Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi Bölümü Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 2. Sınıf Lisans Öğrencisi GİRİŞ Adana, kuzeyde Seyhan Baraj Gölü ile güneye inildikçe Seyhan Regülatörü, İçgöl ve Regülatör Köprü ile devam eden Akdeniz’e kadar uzanan adeta bir su cennetidir [1] . Bereketli toprakların kazandırdığı “beyaz altın” ile tarımsal alanda gelişmiş olduğu gibi ve organize sanayi bölgesi olarak da oldukça gelişmiş bir büyükşehirdir. Sulama alanında oldukça büyük atılımların olduğu şehirde birçok kanallar, barajlar ve hidroelektrik santraller mevcuttur. Bunlardan en dikkat çekenlerden biri Çatalan barajı ve köprüsüdür. Çatalan Barajı Çatalan Barajı, Adana'da, Seyhan Nehri üzerinde, enerji ve taşkın kontrolü amacıyla 1982’ de yapılmaya başlanmış ve 1997’de inşa edilmiş bir baraj olmakla birlikte Adana‘yı Seyhan Nehri‘nin neden olabileceği su baskınından önlemek amacıyla yapıla...
Devamı
-
Resim
GÖRDESLİ ŞEHİT MÜCAHİDE MAKBULE HANIM Rabia DERE Mcbü Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 2.Sınıf Lisans Öğrencisi GİRİŞ Bazı isimler var ki, bedenleri toprak olsa da isimleri ve yaptıkları ebedi kalır, unutulmaz. Kimisi belki daha geniş kitlelerce bilinir, kimisi de kenarda köşede, daha yerelde kalır. Belki bir caddenin adında, belki bir sokağın adında, belki meydanda. O civarda oturan mahalle sakinleri bile bilmez belki ismi dışında kimin nesi olduğunu, neler yaptığını. Ancak onlar, isimlerini yaptıklarıyla tarihin defterine yazdırmışlardır ve orada okunmayı beklerler. Kınalı Kuzu Gördesli Makbule Kurtuluş Savaşı’nda Kuvâ-yi Milliye çetelerinde görev yapmış bir kahraman Türk kadınıdır. Gördesli Makbule olarak da bilinen Makbule Hanım, 1902 (bazı kaynaklarda 1901 [1] ) yılında Gördes’te dünyaya gelmiştir. Evleri Gördes’in en eski mahallesi olan Divan Mahallesinin, Dumanalar Sokak 7 nolu evi idi. Çevresinde birçok e...
Devamı