LİSANSLI JEOLOJİK GÜZELLİK:
KATAKEKAUMENE
Muhammed GEÇER
Manisa
Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Sosyal Bilgiler Ve Türkçe Bölümü
Sosyal Bilgiler Öğretmenliği
4. Sınıf Lisans Öğrencisi
Antik Çağ coğrafyacısı Strabon'un
Geographika adlı eserinde 'Katakekaumene-Yanık Ülke' olarak tanımladığı Kula,
yaklaşık 300 kilometrekarelik alanıyla 80'den fazla volkan konisi, peri
bacaları, karstik mağaraları, kanyonları, kaya mezarları, taş köprüleri, tarihi
evlerinin yanı sıra pek çok jeolojik, jeomorfolojik ve doğal mirası bünyesinde
barındırıyor.İlk insana ait olduğu düşünülen ayak izlerine de ev sahipliği
yapan bölge keşfedilmeyi bekliyor.
Kula Jeopark sahasında yer alan üstün nitelikli doğal oluşumlar şanı 2
bin yıldır bilinmektedir. Antik dönemin
büyük Coğrafyacısı, Amasya doğumlu Strabon (İÖ 63 – İS 24) ansiklopedik
şaheseri olan “Coğrafya” kitabında Kula’yı kömür karası bazalt taşlarından
ötürü “Katakekaumene” yani Yanık Ülke olarak adlandırıp detaylı bir biçimde
anlatmaktadır.
Strabon’un (İÖ 63 – İS 24) iki bin yıl önce yazmış olduğu “Coğrafya” kitabından alıntı:
…bu sahayı geçtikten sonra Katakekaumene diyarına varılır. Bu memlekette, en kaliteli şaraplardan hiçbir eksiği olmayan “Katakekaumenit” şaraplarının üretildiği asmalardan başka tek bir ağaç bile yoktur. Toprağın yüzeyi bir tür külle kaplı olup dağ taş her yer ateşte yanmışçasına simsiyahtır. Sahada; “Physse” başka bir deyişle “nefes alan delikler” olarak bilinen üç tane çukur vardır. Bunların üzerinde yer alan dik tepeler makul suretle yerin içinden püsküren kızgın kütlelerin birikmesi sonucu oluşmuşlardır…* Strabon burada Divlit Dağı çevresinden bahsetmektedir. Divlit Dağının yanı sıra Yurtbaşı köyü civarında vadi yamaçlarından inen sel suşarının ve rüzgarın, tüflerden oluşan yapıyı aşındırmasıyla Peribacası ‘’ ’adı verilen ilginç oluşumlar,** Çakırca ve Sarnıç köylerinde boyları 20 metreyi aşan kalın lav örtülerinin hızlı soğuması esnasında büzülme ve gerilmelere bağlı dikey istikamette gelişmiş çatlaklar sonucu oluşan sütun bazaltlar bulunmaktadır. **
Strabon’un (İÖ 63 – İS 24) iki bin yıl önce yazmış olduğu “Coğrafya” kitabından alıntı:
…bu sahayı geçtikten sonra Katakekaumene diyarına varılır. Bu memlekette, en kaliteli şaraplardan hiçbir eksiği olmayan “Katakekaumenit” şaraplarının üretildiği asmalardan başka tek bir ağaç bile yoktur. Toprağın yüzeyi bir tür külle kaplı olup dağ taş her yer ateşte yanmışçasına simsiyahtır. Sahada; “Physse” başka bir deyişle “nefes alan delikler” olarak bilinen üç tane çukur vardır. Bunların üzerinde yer alan dik tepeler makul suretle yerin içinden püsküren kızgın kütlelerin birikmesi sonucu oluşmuşlardır…* Strabon burada Divlit Dağı çevresinden bahsetmektedir. Divlit Dağının yanı sıra Yurtbaşı köyü civarında vadi yamaçlarından inen sel suşarının ve rüzgarın, tüflerden oluşan yapıyı aşındırmasıyla Peribacası ‘’ ’adı verilen ilginç oluşumlar,** Çakırca ve Sarnıç köylerinde boyları 20 metreyi aşan kalın lav örtülerinin hızlı soğuması esnasında büzülme ve gerilmelere bağlı dikey istikamette gelişmiş çatlaklar sonucu oluşan sütun bazaltlar bulunmaktadır. **
Yaklaşık 300 kilometrekarelik bir alanı
kapsayan Kula Volkanik Jeopark alanı için UNESCO'dan onay çıkmış ve İtalya'nın
Napoli şehrinde yapılan toplantıda Kula Belediye Başkanı Selim Aşkın ve Jeopark
Koordinatörü Erdal Gümüş jeopark sertifikasını almıştı. Avrupa'da 2000 yılında
doğmuş yeni bir doğa koruma ve alan yönetimi kavramı olan jeoparkların
sayıları, 2004 yılında UNESCO himayesine girip kısa sürede kabul görüp
yaygınlaşmalarıyla 2013 yılı itibarıyla Avrupa'da 58'e, dünya genelinde 100'e
ulaşmış oldu..
Acı olan şey ise görüldüğü gibi
strabonun 2000 yıl önce keşfetmiş olduğu bu doğal güzelliği biz bugün daha yeni
farkına varıyoruz.. Korumak ve yeniden canlandırmak için henüz geç değil, tek
yapılması gereken sahip çımak, farkındalık oluşturmak
KAYNAKÇA
**STRABON, ANTİK ANADOLU COĞRAFYASI, (İÖ63-İS24)
***http://www.kulageopark.com/hizmetler/1008/sutun-bazaltlar.aspx
https://www.sabah.com.tr/turizm/2014/02/18/dunyanin-en-eski-ayak-izleri-kula-jeopark-alaninda
Yorumlar
Yorum Gönder